Wskaźnik WIBOR – co to jest i jak wpływa na kredyt?

Jeśli planujesz zaciągnąć kredyt, wcześniej rozeznaj się w jego parametrach i czynnikach, które wpływają na wysokość raty. Czy wiesz, że nawet po zawarciu umowy z bankiem miesięczna płatność może się zmienić? Harmonogram spłaty otrzymany od banku nie jest ostateczny. Wielu kredytobiorców o istnieniu WIBOR-u, czyli wskaźnika, który wpływa na wysokość rat, dowiedziało się dopiero w okresie wysokiej inflacji, kiedy ich raty rosły. Jak jego zmienność wpływa na koszt kredytowania?

WIBOR – co to jest?

WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) jest wskaźnikiem referencyjnym oprocentowania stosowanym na polskim rynku międzybankowym. Prościej mówiąc – jest to stopa procentowa, według której banki są w stanie udzielać sobie pożyczek w danym terminie i na określony czas. Ma to bardzo duży wpływ na wysokość rat kredytów ze zmiennym oprocentowaniem.

Wraz ze wzrostem lub spadkiem tego wskaźnika odpowiednio rośnie albo maleje rata kredytu. Dlatego tak się dzieje? Z tego względu, że wskaźnik WIBOR bezpośrednio wpływa na wysokość oprocentowania. Zerknij na poniższe równanie:

Oprocentowanie = marża + stawka bazowa 

WIBOR jest właśnie jedną ze stawek bazowych. Możesz też mieć kredyt hipoteczny oparty na WIRON-ie, który miał zastąpić WIBOR. Jednak zdecydowana większość zobowiązań opiera się właśnie na nim. Drugi ze składników oprocentowania, czyli marża, zazwyczaj jest stała przez cały okres kredytowania. 

Uwaga! Oprocentowanie to tylko jeden z elementów, które wpływają na koszt kredytu. Jeśli chcesz wybrać najtańszą ofertę, zwróć uwagę na Rzeczywistą Roczną Stopę Oprocentowania (RRSO), która obejmuje wszystkie koszty. Im jej wartość jest niższa, tym lepiej. Porównuj wyłącznie kredyty na taką samą kwotę i z identycznym okresem spłaty. 

Czynnikiem, który ma największy wpływ na wskaźnik WIBOR, są stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego. Właśnie dlatego kredytobiorcy wyczekują obniżek stóp – to oznacza dla nich, że wkrótce będą płacić niższe raty, o ile mają kredyt ze zmiennym oprocentowaniem.

Uwaga! Na omawianym wskaźniku bazują nie tylko kredyty hipoteczne, ale również gotówkowe, samochodowe czy ratalne. Banki wykorzystują go również przy ustalaniu rat leasingu. Wpływa on także na wartość niektórych obligacji skarbowych i korporacyjnych. 

Jak jest ustalany wskaźnik WIBOR?

Proces ustalania tego wskaźnika określony jest jako fixing WIBOR. Odbywa się w każdym dniu roboczym o godzinie 11. Wtedy dochodzi do zgłaszania stóp procentowych dla pożyczek między bankami, a następnie wyciągana jest średnia, która stanowi bazę dla WIBOR-u [1]. 

Wyjątek obowiązuje w przypadku dwóch stawek, które są ustalane o godzinie 17 – WIBOR ON overnight (O/N) i WIBOR TN tomorrow/next (T/N). W dalszej części artykułu wyjaśniamy, o co dokładnie w nich chodzi. 

W fixingu przeważnie uczestniczy 10 banków: Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Millennium, Bank Pekao S.A., BNP Paribas, Citi Handlowy, Deutsche Bank, ING Bank Śląski, mBank, PKO BP, Santander Bank Polska. Jeśli w ustalaniu WIBOR-u uczestniczy mniej niż 10 banków (np. 8-9), wtedy w kalkulacji odrzucane są skrajne wartości. Gdy banków jest 6-7, wtedy brane są pod uwagę wszystkie zaproponowane kwotowania. 

Administratorem wskaźnika WIBOR jest GPW Benchmark, który ustala jego wysokość, a uczestnicy rynku muszą się do niej dostosować. Nad wiarygodnością i transparentnością procesu czuwa Komisja Nadzoru Finansowego. 

Jakie są rodzaje WIBOR-u?

W przypadku umów kredytowych najczęściej stosuje się trzymiesięczny WIBOR 3M i sześciomiesięczny WIBOR 6M. Istnieją także inne stawki WIBOR. Dowiedz się, co oznaczają. W opisach poniżej znajdziesz informację, po jakim czasie od zmiany wskaźnika możesz odczuć to na swojej racie kredytu. Pamiętaj, że wszystko zależy od tego, czy masz oprocentowanie stałe czy zmienne. Tylko w tym drugim przypadku wpłynie to na wzrost lub spadek raty. 

1. WIBOR 1M. To stopa procentowa, po której banki pożyczają sobie pieniądze na miesiąc, co oznacza, że po zmianie wysokości WIBOR-u już po 30 dniach możesz to zauważyć na swojej racie. Często ma on zastosowanie w przypadku umów kredytu gotówkowego, ale również obligacji i umów terminowych. 
2. WIBOR 3M. Najczęsciej stosuje się go w przypadku kredytów hipotecznych i gotówkowych. Jego zmiana wpłynie na wysokość raty po 3 miesiącach. Ma również zastosowanie w obligacjach korporacyjnych czy ratach leasingowych.
3. WIBOR 6M. Ma zastosowanie w przypadku kredytów długoterminowych, niektórych obligacji skarbowych i korporacyjnych, instrumentów pochodnych, rat leasingowych. Analogicznie, jak w poprzednich przypadkach, tutaj zmiana wpłynie na oprocentowanie kredytu po 6 miesiącach. Dopiero po takim czasie możesz cieszyć się ewentualnym spadkiem raty po obniżce WIBOR-u.
4. WIBOR 12M. To wskaźnik roczny, który ma zastosowanie w przypadku zobowiązań długoterminowych, ale nie jest tak popularny jak 3M i 6M.
5. WIBOR 1D: TN (tomorrow/next) i ON (overnight). Ten wskaźnik nie ma dla ciebie większego znaczenia jako dla kredytobiorcy – stawka zmienia się codziennie. Nie jest używany w kredytach. 
6. WIBOR 1W (SW – spot week). Ten wskaźnik zmienia się co tydzień. Ma zastosowanie głównie dla transakcji i umów krótkoterminowych. Nie jest wykorzystywany w przypadku kredytów.

Warsaw Interbank Offered Rate a oprocentowanie kredytów hipotecznych

Jeśli masz kredyt oparty na wskaźniku WIBOR, to wyczekiwanie na jego obniżkę jest całkowicie uzasadnione. Najpierw sprawdź z jakim z nich masz do czynienia: 3M czy 6M? Dzięki temu dowiesz się, po jakim czasie uzyskasz zmianę wysokości raty. 

Im niższy WIBOR, tym tańsze kredyty, co przekłada się na ożywienie na rynku nieruchomości. Niższe koszty kredytowania powodują, że klienci banków mają wyższą zdolność kredytową, a to oznacza, że łatwiej uzyskać oczekiwaną kwotę. 

Zastanawiasz się, jak obniżyć ratę kredytu hipotecznego w dłuższej perspektywie? Zmieniając rodzaj oprocentowania. Jeśli wszystkie znaki na niebie zapowiadają serię wzrostu stóp NBP, warto przejść z oprocentowania zmiennego na stałe. Raczej bank nie będzie ci robić wówczas problemów. Gorzej w drugą stronę. Umowa zakłada, że oprocentowanie stałe będzie obowiązywać przez 5 do 10 lat. W takiej sytuacji w międzyczasie nie przejdziesz na zmienne. Dopiero po tym okresie możesz się na nie zdecydować lub pozostać przy stałym, ale wyliczonym na nowo, na podstawie aktualnej oferty banku. Jeśli masz wątpliwości, pomóc ci może ekspert finansowy, który doskonale zna rynek i monitoruje zachodzące na nim zmiany. 

Wpływ WIBOR-u na rentowność inwestycji

Omawiane wskaźniki wpływają nie tylko na kredyty. Masz lokaty bankowe? Obniżki wskaźnika przekładają się na niższe oprocentowanie depozytów, natomiast podwyżki powodują, że jest ono wyższe. Dlatego w okresie wysokich stóp procentowych lokaty i obligacje skarbowe są bardzo popularne. WIBOR wpływa także na wartość i rentowność obligacji korporacyjnych i skarbowych ze zmiennym oprocentowaniem, oraz funduszów inwestycyjnych, które lokują środki w instrumentach dłuższych.

Aktualnie, w drugiej połowie 2025 roku, dochodzi do obniżek stóp procentowych. Lokaty i obligacje mają coraz niższe oprocentowanie, to samo dotyczy obligacji skarbowych. Spodziewane jest, że inwestorzy będą część środków, które mają w bankach, przeznaczać na bardziej ryzykowne produkty z wyższym potencjałem zwrotu. Jeśli obecnie znajdziesz wysoko oprocentowaną lokatę na długi okres, to skorzystanie z niej będzie prawdopodobnie dobrą decyzją. 

Część inwestorów wybiera do swojego portfela instrumenty z oprocentowaniem zmiennym i stałym, aby zmniejszyć wpływ zmian WIBOR-u na rentowność. 

Wysoka wartość wskaźnika negatywnie działa na rynek nieruchomości. Duża część transakcji na nim odbywa się z wykorzystaniem kredytów hipotecznych, które są wtedy drogie.

POLSTR: nowy wskaźnik?

W okresie dużych wzrostów rat kredytów powstała koncepcja zastąpienia WIBOR-u wskaźnikiem WIRON. Na rynku pojawiły się zobowiązania oparte na nim, ale już ich nie ma – ostatnie zniknęło w grudniu 2024 roku po usunięciu z oferty Velo Banku.

POLSTR (Polish Overnight Short-Term Rate) bazuje na rzeczywistych transakcjach, a nie jak WIBOR, głównie na prognozach. Pod koniec 2026 roku kredyty hipoteczne mają się opierać na tym wskaźniku. Jak wpłynie on na raty kredytów i rynek? Być może przekonamy się już w przyszłym roku. 

FAQ

Co to jest WIBOR i ile wynosi?

WIBOR to stopa procentowa, po której banki są skłonne udzielać sobie pożyczek międzybankowych na określony czas. Jest jedynym z elementów, które wpływają na raty kredytów ze zmiennym oprocentowaniem. Wyróżniamy różne rodzaje WIBOR-u. Aktualnie WIBOR 3M wynosi 4,53% a WIBOR 6M – 4,38%. 

Dlaczego banki stosują WIBOR?

Banki nie mają obowiązku stosowania WIBOR-u, ale muszą korzystać z jakiegoś wskaźnika referencyjnego. WIBOR spełnia wymogi prawa unijnego i polskiego. To po prostu rynkowy standard. Ten wskaźnik jest stosowany od lat. 

Jak wpływa WIBOR na ratę kredytu?

Wzrost wskaźnika WIBOR powoduje, że po pewnym okresie, najczęściej 3 lub 6 miesięcy, dojdzie do podwyżki rat. W przypadku obniżki WIBOR-u będzie odwrotnie. Po takim okresie raty spadną. 

Czy WIBOR wpływa na kredyt gotówkowy?

Tak, WIBOR jest wskaźnikiem referencyjnym wykorzystywanym w umowach kredytów gotówkowych, ale również hipotecznych, samochodowych i ratalnych. 

Źródła:

1. https://bankiwpolsce.pl/faq