Certyfikaty wielokryterialne – co musisz wiedzieć

Zrównoważone budownictwo to jeden z trendów, który coraz bardziej nabiera na znaczeniu. Społeczeństwo coraz bardziej stawia na realną troskę o środowisko, a odpowiedzialność społeczna firm w tym temacie, nie może być jedynie próbą greenwashingu. Świadomy konsument wie, na co zwracać uwagę i oczekuje, „zielonych przestrzeni”, które są przyjazne planecie, ale i, dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, także tańsze w użytkowaniu. Dowodem na to, że dany budynek spełnia najwyższe światowe standardy w tym zakresie są certyfikaty wielokryterialne. Odpowiadamy czym są i dlaczego warto się o nie postarać.

Chociaż certyfikaty wielokryterialne nie są obowiązkowe, to z pewnością deweloperzy i inwestorzy powinni rozważyć ich zdobycie. Certyfikat wielokryterialny to świadectwo tego, że dany budynek nie tylko powstał zgodnie z najwyższymi standardami dotyczącymi zrównoważonego budownictwa, ale też jest w zgodzie z nimi użytkowany.

Przyszli klienci z pewnością to docenią, zarówno ze względu na dobro środowiska jak i własnego portfela. W końcu rozwiązania gwarantujące niskoemisyjność, czy stawiające na naturalne źródła energii, gwarantują także niemałe oszczędności.

Certyfikaty wielokryterialne – co jest oceniane?

Przede wszystkim, jak sama nazwa wskazuje, by zdobyć certyfikat wielokryterialny, ocenie podlega wiele różnych aspektów budynku, mających wpływ na środowisko. Jest też wiele systemów oceny, jednak w Polsce najczęściej możemy spotkać się z jednym z trzech: BREEAM, LEED lub WELL. Innymi, na które można natrafić są m.in. DGNB, HQE, Fitwel, CEEQUAL czy Living Building Challenge.

Certyfikat BREEAM

Jednym z najczęściej stosowanych w Polsce systemów certyfikacji wielokryterialnej jest BREEAM. Jego certyfikaty zdobyło około 600 tysięcy budynkóww 77 krajach. BREEAM to skrót od Building Research Establishment Environmental Assessment Method i stawia na takie zagadnienia jak nowoczesne technologie, gospodarka wodna, efektywność energetyczna, czy zielone przestrzenie rekreacyjne wokół budynku.

BREEAM oferuje różne systemy oceny dla różnych różnych typów inwestycji i przestrzeni:

• nowoprojektowanych budynków,
• dla modernizacji i aranżacji
• dla planowanych dzielnic ,
• dla budynków istniejących.

W większości przypadków certyfikacja odbywa się dwuetapowo: najpierw na poziomie projektu, a następnie zakończonej inwestycji (tzw. Design Stage i Post-Construction Stage). Punkty przyznawane są w wielu kategoriach i podkategoriach. Przykładem niech będą kryteria oceny dla nowych inwestycji, tzw. BREEAM New Construction:

• Zdrowie i dobre samopoczucie,
• Zarządzanie
• Energia,
• Transport,
• Woda,
• Materiały,
• Ekologia,
• Odpady,
• Zanieczyszczenia,
• Innowacje

W zależności od uzyskanych punktów można osiągnąć jeden z 5 poziomów spełnienia kryteriów BREEAM:

1. „Pass” – minimalny poziom
2. „Good” – dobry poziom
3. „Very good” – bardzo dobry poziom
4. „Excellent” – doskonały poziom
5. „Outstanding” – najwyższy poziom.

Certyfikat LEED

LEED to skrót do Leadership in Energy and Environmental Design i jest to system stawiający mocno na praktyczne rozwiązania zarówno jeśli idzie o projektowanie, jak i samo użytkowanie.

Podobnie jak w przypadku certyfikatu BEEAM, również i LEED ma różne schematy oceny w zależności od tego, z jakim typem budynku mamy do czynienia:

• dla budynków nowobudowanych,
• wykończenia wnętrz,
• dla budynków istniejących,
• dla kompleksów osiedlowych,
• dla domów mieszkalnych.

Niezależnie od schematu, dany budynek może osiągnąć jeden z czterech poziomów certyfikacji w zależności od liczby uzyskanych punktów:

1. Certified (od 40 do 49 pkt.) to minimalny poziom, by w ogóle otrzymać LEED,
2. Silver (od 50 do 59 pkt.),
3. Gold (od 60 do 79 pkt.),
4. Platinum (powyżej 80 pkt.).

Także w tym przypadku, przy ocenie branych pod uwagę jest wiele różnych kategorii zagadnień. Dla nowo powstałych budynków będą to:

• Lokalizacja i Transport (LT),
• Zintegrowany proces Inwestycji (IP),
• Zrównoważona Działka (SS),
• Oszczędność Wody (WE),
• Energia i Atmosfera (EA),
• Materiały i Zasoby (MR),
• Jakość Środowiska wewnętrznego (EQ),
• Innowacyjność (IN),
• Priorytet Regionalny (RP)

Certyfikat WELL

Well to odrobinę mniej popularny system, jednak te certyfikaty wielokryterialne stawiają mocno na ludzki dobrostan, co jest bardzo ciekawym i cennym podejściem, szczególnie w kontekście pracy zdalnej. System oceny WELL powstał na podstawie szerokich badań na temat wpływu wnętrza na zdrowie
i dobre samopoczucie człowieka.

WELL oferuje ocenę w trzech obszarach, chociaż prowadzone są już programy pilotażowe, by rozszerzyć je o kolejne, związane m.in. z placówkami edukacyjnymi. Na ten moment jednak można zdecydować się na jeden z trzech schematów:

• New & Existing Buildings: dotyczy budynków, które są zarządzane przez jednego właściciela i zajmuje je jeden najemca (musi być spełniony warunek 90% powierzchni). Recertyfikacja wymagana jest co 3 lata.
• New & Existing Interiors: dotyczy wybranych przestrzeni najmu, np. dany blok czy piętro budynku. Recertyfikacja wymagana jest co 3 lata.
• Core&Shell: dotyczy budynków w których będą różni najemcy, chociaż w tym przypadku możliwa jest tylko certyfikacja częściowa.

Kategorie, na których opierają się certyfikaty wielokryterialne WELL to:

• Woda,
• Odżywianie,
• Światło,
• Fitness,
• Powietrze,
• Komfort,
• Umysł

Tutaj również, podobnie jak w przypadku certyfikacji LEED, mamy do wyboru trzy poziomy certyfikacji w zależności od liczby punktów: Sliver, Gold i Platinum.

Certyfikaty wielokryterialne – jak je otrzymać?

Pierwszym ważnym aspektem jest wybór certyfikatu, który najbardziej odpowiada inwestycji dla której chcesz go uzyskać i co jest dla ciebie ważne – LEED to praktyczne rozwiązania, WELL to dbałość o wnętrza sprzyjające dobrostanowi. Szczegółowe informacje znajdują się na stronach poszczególnych systemów certyfikacji, warto też skonsultować się z ekspertami. Warto wziąć pod uwagę również ewentualny czas, po którym należy dokonać recertyfikacji.

Sam proces w większości przypadków wygląda z grubsza podobnie – pierwszym krokiem jest zarejestrowanie się na stronie certyfikacji, zebranie niezbędnych dokumentów, a następnie kontakt z przeszkolonymi audytorami. Czas uzyskania zależy w dużej mierze od jakości przygotowanej dokumentacji.

Warto jednak przejść przez kilka formalności, bo zdobyty certyfikat to nie tylko znak jakości i duża korzyść dla kupujących i najemców. Wdrażanie dobrych praktyk i zaleceń poszczególnych certyfikatów, pozwala tworzyć bezpieczne, komfortowe i przyjazne środowisku rozwiązania, które w efekcie są też o wiele bardziej ekonomiczne.