Jak ugościć uchodźców z Ukrainy? Kilka praktycznych porad

Marta Buzalska10 marca, 2022
102 5 minuty czytania
Pomoc Ukrainie - domy modułowe

Jako ci od domów wiemy, że kiedy sąsiad jest w potrzebie… pomagamy! Dlatego jako Grupa OLX uruchomiliśmy nową kategorię Dla Ukrainy | Для України Ogłoszenia OLX.pl, którą znajdziesz na stronie głównej OLX. Jeśli masz pokój, dom, mieszkanie, które chcesz udostępnić uchodźcom z Ukrainy, możesz dodać za darmo ogłoszenie w serwisie OLX w kategorii Dla Ukrainy-NOCLEGI.

Pomaga również wielu Polaków, którzy od czasu napaści Rosji na Ukrainę 24 02, szukają dla swoich sąsiadów noclegów, zapewniają transport z granicy i wysyłają niezbędną pomoc. Te gesty nieustannie wzruszają, jednak przyjęcie uchodźców pod swój dach to także wyzwanie: dla Twoich gości, jak i dla Ciebie i Twoich bliskich. O czym warto pamiętać, by odpowiednio pomóc tym, którzy tego potrzebują, ale i przygotować się na tę niełatwą sytuację?

Mam pokój, mieszkanie, dom i chcę go udostępnić uchodźcom z Ukrainy – jak to zrobić?

Najważniejszym krokiem dla uchodźcy jest przede wszystkim znalezienie dla siebie bezpiecznego schronienia. Chęć udostępnienia mieszkania można zgłaszać w wielu miejscach, między innymi na OLX, a także śledzić lokalne grupy na FB i zgłaszać się do samorządów oraz organizacji charytatywnych. Zapewnienie uchodźcom dachu nad głową jest bardzo ważne, ale niesie za sobą też odpowiedzialność za ludzi, którzy w wyniku wojny często stracili wszystko.

Dlatego warto przygotować się też do odpowiedzi na kilka pytań, które mogą pojawić się w głowach uchodźców, kiedy już znajdą się w nowym miejscu:

  1. Czy pomożesz w zakwaterowaniu, jeśli przyjechali ze zwierzętami? Czy sam masz zwierzęta?
  2. Dla ilu osób możesz udostępnić swoje mieszkanie? Ile osób mogłoby się zmieścić w Twoim mieszkaniu?
  3. Na jaki okres jesteście gotowi udostępnić dla nich miejsce zamieszkania?
  4. Czy zakwaterowanie jest oferowane przez polski rząd, przez osobę prywatną czy przez fundację charytatywną?
  5. Czy w miejscowości, do której jadą, będzie możliwość zgłoszenia się do rejestracji pobytu?
  6. Jakie warunki zastaną na miejscu? Łóżko w pokoju, osobny pokój czy też niezależne mieszkanie.
  7. Jakie zasady panują w Twoim domu: cisza nocna, rytuały, etc.
  8. Ustal, czy udostępniasz zakwaterowanie odpłatnie, czy oczekujesz zwrotu kosztów.

Jak przygotować się na przyjazd uchodźców?

Przede wszystkim warto pamiętać, że w wielu przypadkach osoby, które trafiły do Polski, mają za sobą niezwykle trudną podróż, stanie w kilometrowych kolejkach, często bez ciepłego ubrania czy jedzenia i picia. Wolontariusze robią bardzo wiele, by pomóc, a wiele organizacji dostarcza pomoc humanitarną, jednak potrzebujących jest bardzo wiele. Dlatego, jeśli chcesz ugościć uchodźców z Ukrainy, Twoja pomoc może być niezwykle cenna. Jednak w takim wypadku bądź wrażliwy nie tylko na spełnienie podstawowych potrzeb, ale również delikatną sytuację i stan emocjonalny uchodźców. Za nimi wiele, często traumatycznych, przeżyć.

Osoby, które uciekły z Ukrainy przed wojną, mogą cierpieć na Zespół Stresu Pourazowego PTSD: mogą przez to być wycofane i milczące, ale też wręcz przeciwnie, mogą potrzebować rozmowy, a także reagować gniewem i frustracją. Nie traktuj tego osobiście. Nie zdziw się też, jeśli pierwsze dni zwyczajnie prześpią – to nierzadka reakcja organizmu na silny stres. Pozwól im na przeżywanie tych niełatwych emocji, tak, jak tego potrzebują.

Nie publikuj wizerunku uchodźców bez ich zgody. Często są oni zmęczeni, bezradni, pomocy towarzyszy wiele emocji i część gospodarzy może czuć pokusę, by uwiecznić te chwile na zdjęciu i podzielić się tym w social mediach, jednak pamiętajmy, by uszanować prywatność naszych gości i nie stawiać ich w sytuacji, w której sami nie chcielibyśmy się znaleźć.

Jak rozmawiać z uchodźcami z Ukrainy?

– Rozmowa o tym, co się wydarzyło, to często dobry sposób, by poradzić sobie z traumami, jednak nie może to być rozmowa wymuszona. Bądźmy otwarci, ale nie wywierajmy na gościach z Ukrainy presji, zapewnijmy im prywatność i przestrzeń – radzi Ewa Jarczewska-Gerc, psycholożka z Uniwersytetu SWPS. – Najlepsze, co można zrobić, to wykazywać się ciepłem, cierpliwością i zrozumieniem.

Ewa Jarczewska-Gerc dodaje również, że dla wielu uchodźców kluczowe jest wysłuchanie – niekoniecznie polegające na zalewaniu rozmówcy pytaniami czy udzielaniem rad. W przypadku, gdy osoba doświadczona wojną chce się z nami podzielić swoimi przeżyciami, im mniej mówimy, tym lepiej. Pokażmy jej, że słuchamy, mówiąc „rozumiem, cię”, „przykro mi”, lub wydając tzw. pomruki empatyczne, np. „Mhm”, „aha”, jednak niekoniecznie sami zadawajmy pytania i nie drążmy.

Uchodźca często potrzebuje po prostu wygadać się, zwerbalizować swoje przeżycia: wtedy ty, jako gospodarz wejdziesz w rolę tzw. lustra społecznego, które pozwoli zrozumieć uchodźcy własne przeżycia. W przypadku silnej reakcji na stres (ASD), kilkukrotne opowiedzenie tej samej historii komuś innemu może być formą terapii. Dla wielu osób ważne, by mieć świadków swojej historii i mieć poczucie, że nie jest się samotnym w swoich przeżyciach, że nie zostaną one wymazane i zapomniane.

Psycholożka podkreśla, że bardzo istotne jest, by nie wywoływać rozmów o wojnie w otoczeniu dzieci. Nie da się oczywiście wymazać tego, co widziały, ale nie prowokujmy rozmów o tych wydarzeniach. Pamiętajmy, że dzieci nie mają świadomości dorosłego człowieka, dlatego maluchom na etapie wczesnoszkolnym starajmy się zapewnić miłe doświadczenia. Nie zniwelują one tego, co widziały, jednak pomogą poradzić sobie z sytuacją. Inaczej sprawa wygląda w przypadku nastolatków, które powoli osiągają dojrzałość poznawczą przy jednoczesnej niedojrzałości systemu emocjonalnego i braku szerszego repertuaru strategii radzenia sobie z trudnymi emocjami. One wręcz potrzebują takich rozmów, nie unikajmy rozmowy z nimi o tym, co się wydarzyło i okażmy wsparcie.

Rozmowy z uchodźcami nie są proste: warto zachować wrażliwość i wysłuchać ich historii, jednak TYLKO wtedy, jeśli oni tego chcą.

Co będzie potrzebne przybywającym z Ukrainy?

Większość uchodźców została niemal z niczym. To oznacza, że jako gospodarz, poza dachem nad głową, powinieneś zapewnić również takie rzeczy jak:

  • środki czystości,
  • kosmetyki,
  • jedzenie,
  • ubrania,
  • pościel i ręczniki.

Jeśli nie jesteś w stanie zorganizować niezbędnych przedmiotów na cito, wiele z powyższych rzeczy możesz znaleźć lokalnie w instytucjach niosących pomoc, takich jak Caritas czy kościoły, ale też u prywatnych osób chcących wesprzeć uchodźców. Równie ważna będzie dla Twoich gości możliwość kontaktu – jeśli możesz, udostępnij swoim gościom hasło do wi-fi oraz sprzęt, który pozwoli im odezwać się do rodziny i przyjaciół. Warto poinformować gości, że wielu operatorów, m.in. Plus, T-Mobile, Play i Orange Polska w związku z sytuacją obniżają ceny połączeń do osób z Ukrainy, a w niektórych przypadkach są one bezpłatne. Sieci przyznają też darmowe pakiety internetu oraz startery, które uchodźcy mogą dostać na granicy i okolicznych stacjach benzynowych. 

Zadbaj, by Twoi goście mogli czuć się swobodnie – możesz zaproponować oprowadzenie po okolicy czy wytłumaczenie jak działa sprzęt w Twoim domu. Jeśli przyjmujesz rodziny z dziećmi, platformy vod takie jak Netflix, udostępniają listę bajek z ukraińskim dubbingiem. Gdy zjawią się w Twoim domu, zaproponuj im posiłek lub po prostu odpoczynek w ciepłym łóżku, pozwól im poczuć się bezpiecznie. Zapytaj, czego potrzebują i nie oferuj pomocy na siłę: uchodźcy mogą czuć się przytłoczeni oraz skrępowani przy odmawianiu gospodarzowi.

Goszczenie uchodźców z Ukrainy to lekcja odpowiedzialności, wrażliwości i uważności. Postaraj się pamiętać, że ludzie, których dotknęła wojna w Ukrainie, właśnie stracili dom, miejsce, w którym czuli się bezpiecznie i o którym myśleli, że są „u siebie”. Goszcząc im, postaraj się dać namiastkę tego bezpieczeństwa i komfortu, które stoi za słowem „dom”.

Za pomoc w przygotowaniu dziękujemy Fundacji Dobre Jutro oraz Ewie Jarczewskiej-Gerc.

Do pobrania – wzory umów najmu po ukraińsku

WZORY UMÓW DO POBRANIA – .PDF

WZORY UMÓW DO POBRANIA – .DOCX

Czytaj również:

Artykuł zaktualizowany: 10 03 2022
Tagi
Marta Buzalska10 marca, 2022
102 5 minuty czytania
Back to top button